Nationaal Park Oosterschelde - Nature
Dit unieke natuurgebied in Zeeland is het grootste nationaal park van Nederland, met een oppervlakte van zo’n 37.000 hectare. Het bestaat grotendeels uit water, slikken, schorren, zandplaten en dijken.
Hier bepaalt het ritme van eb en vloed de sfeer van de dag. Bij laag water vallen de platen droog en wemelt het er van de vogels en zeehonden, bij hoog water verandert het landschap in een uitgestrekte watermassa. Het is een paradijs voor wandelaars, fietsers, vogelaars en rustzoekers – maar ook voor avonturiers die willen duiken of varen.
Waarom de Oosterschelde zo bijzonder is
De Oosterschelde is een voormalige zeearm van de Noordzee. Ondanks de aanleg van de Deltawerken heeft het gebied zijn open verbinding met de zee behouden. Daardoor spelen eb en vloed nog steeds een belangrijke rol en blijft het een dynamisch ecosysteem.
- Biodiversiteit: meer dan 10.000 soorten planten en dieren.
- Zeehonden en bruinvissen: vaak te zien vanaf de dijken of tijdens boottochten.
- Duikparadijs: internationaal bekend, met sepia’s, kreeften en kleurrijke onderwaterflora.
- Vogels: van lepelaars en kluten tot duizenden ganzen en trekvogels.
- Rust en ruimte: weidse uitzichten en stilte – zonder massatoerisme.
Deelgebieden van Nationaal Park Oosterschelde
Nationaal Park Oosterschelde bestaat uit diverse deelgebieden, elk met een eigen karakter. Hieronder een overzicht van de belangrijkste en mooiste plekken.
Neeltje Jans
Neeltje Jans is een kunstmatig eiland, ontstaan tijdens de bouw van de stormvloedkering. Tegenwoordig is het een combinatie van natuur, strand en educatie.
- Stormvloedkering: hét icoon van de Deltawerken.
- Deltapark Neeltje Jans: themapark over water, techniek en natuur.
- Natuur en strand: rustige duinen en stille stranden om te wandelen.
De Plompe Toren bij Burgh-Haamstede
De Plompe Toren is het enige overblijfsel van het verdronken dorp Koudekerke. Vanaf de top heb je een adembenemend uitzicht over de Oosterschelde en de duinen van Schouwen-Duiveland.
- Historie: herinnering aan verdronken dorpen en de strijd tegen het water.
- Uitzicht: vaak zie je zeehonden op de zandplaten.
- Wandelroutes: startpunt van mooie wandelingen langs de dijk en door de duinen.
De Schelphoek
De Schelphoek, bij Serooskerke (Schouwen-Duiveland), ontstond na de watersnoodramp van 1953 toen hier een doorbraak in de dijk ontstond. Inmiddels is het een beschermd natuurgebied.
- Historisch ontstaan: gevolg van de ramp van 1953.
- Vogelgebied: rijk aan broed- en trekvogels.
- Wandelroutes: door bossen, langs kreken en met uitzicht op de Oosterschelde.
Plan Tureluur en De Prunje
Aan de zuidkust van Schouwen-Duiveland ligt Plan Tureluur, een grootschalig natuurontwikkelingsproject dat in de jaren ’90 werd gestart om de teruglopende vogelstand te herstellen. Oude landbouwgronden zijn hier omgevormd tot slikken, plassen en graslanden. Het gebied beslaat ruim 4.400 hectare, van Zierikzee tot Ouwerkerk en Serooskerke (Schouwen).
- Doel: herstel van natuurwaarden en leefgebieden voor steltlopers en watervogels.
- Landschap: afwisseling van kreken, plassen, graslanden en zilte natuur.
- Ligging: langs de zuidkust van Schouwen-Duiveland, ten zuiden van Serooskerke en Zierikzee.
Een van de meest bezochte deelgebieden binnen Plan Tureluur is De Prunje (Prunjepolder). Hier vind je de meeste uitkijkpunten en vogelkijkhutten.
- Vogelparadijs: duizenden lepelaars, kluten, grutto’s, tureluurs en ganzen.
- Uitkijktoren De Zuidkaap: markante houten toren met panoramisch uitzicht over Plan Tureluur en de Oosterschelde.
- Prunjehil: meerdere uitzichtpunten en vogelkijkhutten midden in het gebied.
- Fietsen en wandelen: routes langs de dijken en door de polders, ideaal voor vogelaars met een verrekijker.
Tip: Vooral tijdens de voor- en najaarstrek is dit gebied spectaculair – soms zie je duizenden vogels tegelijk foerageren.
Ouwerkerk en het Krekengebied
Bij Ouwerkerk vind je een prachtig krekengebied dat ontstond na de watersnoodramp van 1953. Hier ligt ook het indrukwekkende Watersnoodmuseum.
- Watersnoodmuseum: gevestigd in de caissons die na de ramp werden ingezet om de dijken te dichten.
- Krekengebied: ideaal wandelgebied met veel vogels.
- Rustige natuur: een mix van geschiedenis en stilte.
Yerseke en de Oesterputten
Yerseke is dé mossel- en oesterhoofdstad van Nederland. Hier proef je de zilte smaken van de Oosterschelde.
- Oesterputten: historische bassins waarin oesters worden bewaard en verhandeld.
- Schelpdieren proeven: in de restaurants in Yerseke kun je de versste mosselen en oesters eten.
- Boottochten: vertrekpunt voor rondvaarten over de Oosterschelde met kans op zeehonden.
Activiteiten in Nationaal Park Oosterschelde
Het park biedt talloze mogelijkheden om te genieten van natuur en cultuur.
- Wandelen en fietsen: routes langs de dijken, door polders en natuurgebieden.
- Vogels spotten: vooral in Plan Tureluur (Prunje, Zuidkaap, Prunjehil) en de Schelphoek.
- Boottochten: excursies met kans op zeehonden en bruinvissen.
- Duiken: meer dan 100 duiklocaties, geliefd bij duikers uit heel Europa.
- Oesters rapen: in het seizoen kun je op sommige plekken zelf oesters zoeken.
- Struin langs de dijken: ontdek zoutplanten, zeekraal en lamsoor.
Conclusie
Nationaal Park Oosterschelde is een gebied waar natuur, water en cultuur samenkomen. Van de vogelrijke Prunje in Plan Tureluur tot de indrukwekkende stormvloedkering op Neeltje Jans, van de stilte in de Schelphoek tot de zilte smaken van Yerseke – hier beleef je Zeeland op zijn puurste.
Of je nu wandelt, fietst, vaart of gewoon geniet van de weidse uitzichten, de Oosterschelde laat een onuitwisbare indruk achter. Een plek die je minstens één keer in je leven bezocht moet hebben!